การทดสอบความแนบกระชับ (Fit Test)

ศูนย์อุปกรณ์ปกป้องระบบทางเดินหายใจ 3M

ภาพรวมของกระบวนการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก

หน้ากากกรองอากาศที่แนบกระชับต้องปิดสนิทไปกับใบหน้าของผู้สวมใส่เพื่อให้การป้องกันตามที่คาดการณ์ไว้ ซึ่งรวมถึงหน้ากากกรองอากาศแบบใช้แล้วทิ้ง (เรียกอีกอย่างว่า “หน้ากากกรองอากาศแบบ filtering facepieces”) ดังนั้น การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากจึงเป็นสิ่งจำเป็นต้องทำในสหรัฐอเมริกาซึ่ง Occupational Safety and Health Administration (OSHA) กำหนดไว้ก่อนที่ผู้ใช้จะสวมหน้ากากกรองอากาศที่จำเป็นในการทำงาน และต้องได้รับการประเมินเป็นประจำอย่างน้อยทุกปี นอกจากนี้ ควรทำการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก:

เมื่อใดก็ตามที่มีการใช้หน้ากากกรองอากาศที่มีขนาด รูปแบบ หรือยี่ห้อหน้ากากกรองอากาศที่แตกต่างกัน
เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงใบหน้าที่อาจส่งผลต่อความแนบกระชับ เช่น น้ำหนักเปลี่ยนแปลงอย่างมากหรือเข้ารับบริการทางทันตกรรม

OSHA ไม่ได้กำหนดให้ผู้ดูแลระบบทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากต้องได้รับใบรับรอง เพียงแต่ให้ทราบวิธีดำเนินการทดสอบ ทราบถึงการทดสอบที่ไม่ถูกต้อง และทราบวิธีการทำความสะอาดและบำรุงรักษาอุปกรณ์อย่างเหมาะสม อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับโปรโตคอลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากของ OSHA

การทดสอบมีสองประเภท: เชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ

การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเชิงคุณภาพ (QLFT)
การทดสอบความกระชับเชิงคุณภาพ (QLFT) อาจนำมาใช้เพื่อทดสอบความกระชับกับหน้ากากต่อไปนี้เท่านั้น:

หน้ากากกรองอากาศชนิดกรองอากาศแรงดันลบ สำหรับการใช้งานเฉพาะในบรรยากาศที่มีสารอันตรายน้อยกว่า 10 เท่าของค่าความเข้มข้นของสารเคมีในบรรยากาศการทำงานที่อนุญาตให้มีได้ (PEL)

ส่วนครอบหน้าชนิดสวมใส่แนบสนิทกับใบหน้าที่ใช้ร่วมงานกับหน้ากากชนิดใช้พลังงานจากแบตเตอรี่และอุปกรณ์ส่งผ่านอากาศบริสุทธิ์จากแหล่งจ่ายอากาศ

ผลการทดสอบ QLFT คือผ่าน/ไม่ผ่าน และอาศัยการรับสัมผัสของผู้ใช้งานจากการใช้สารทดสอบ 1 ใน 4 ชนิด ที่ OSHA ยอมรับ:

Isoamyl acetate (กลิ่นกล้วย); สำหรับการทดสอบหน้ากากกรองอากาศกับตลับกรองไอระเหยจากอินทรีย์เท่านั้น

Saccharin (สารละลายรสหวาน); สามารถทดสอบหน้ากากกรองอากาศกับตัวกรองอากาศชนิดกรองอนุภาคทุกชั้นคุณภาพ

Bitrex® (สารละลายรสขม); สามารถทดสอบหน้ากากกรองอากาศกับตัวกรองอากาศชนิดกรองอนุภาคทุกชั้นคุณภาพ

ควันระคายเคือง (ผู้ถูกทดสอบตอบสนองด้วยการไอแบบไม่ตั้งใจ); สำหรับการทดสอบหน้ากากกรองอากาศที่มีตัวกรองแบบอนุภาคระดับ 100 เท่านั้น

วิธีของ QLFT แต่ละวิธีจะใช้กิจกรรมทดสอบ 7 ท่าทาง โดยแต่ละท่าทางใช้เวลา 1 นาที:

การหายใจปกติ

การหายใจลึก ๆ

การเคลื่อนศีรษะไปด้านข้างสลับไปมาซ้ายขวา

การขยับศีรษะขึ้นและลง

การโค้งก้มตัว (หรือวิ่งเหยาะ ๆ อยู่กับที่ หากชุดทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากไม่สามารถงอที่ส่วนเอวได้)

การพูด

การหายใจปกติอีกครั้ง

อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับโปรโตคอลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากของ OSHA
การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเชิงปริมาณ (QNFT)
การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเชิงปริมาณ (QNFT) ใช้เพื่อทดสอบการสวมใส่หน้ากากกรองอากาศแบบที่ต้องการความแนบกระชับไปกับใบหน้า (Tight-fitting respirator) ได้ทุกรุ่น ซึ่งการทดสอบนี้เกี่ยวข้องกับการใช้เครื่องมือวัดการรั่วบริเวณซีลรอบใบหน้า และให้ผลลัพธ์เป็นตัวเลขที่เรียกว่า " Fit facto" มีโปรโตคอลการทดสอบ QNFT ที่ยอมรับโดย OSHA 3 โปรโตคอล:

ละอองลอยที่สร้างขึ้น ใช้ละอองลอยที่ไม่เป็นอันตราย เช่น น้ำมันข้าวโพดที่สร้างขึ้นในห้องทดสอบ

เครื่องนับนิวเคลียสควบแน่น (CNC) ใช้ละอองลอยแขวนในบรรยากาศโดยรอบและไม่ต้องใช้ตู้ควบคุมสภาวะในการทดสอบ (Test chamber)

แบบควบคุมแรงดันลบ (CNP) ใช้การทดสอบที่สร้างสุญญากาศโดยการตัดอากาศออกชั่วคราว (นอกจากนี้ยังมีวิธีที่สี่ซึ่งเป็นเวอร์ชันย่อของวิธีนี้)

QNFT จะใช้การดำเนินการเจ็ดขั้นตอนเดียวกันกับ QLFT แต่จะรวมถึงการทดสอบ "การทำหน้าตาบู้บี้" เพิ่มเติมโดยที่ผู้ทดสอบต้องยิ้มหรือขมวดคิ้วเป็นเวลา 15 วินาที

หน้ากากกรองอากาศแบบครึ่งหน้าจำเป็นต้องมีค่าความแนบกระชับ (fit factor) ของหน้ากากอย่างน้อย 100 และหน้ากากกรองอากาศแรงดันลบแบบเต็มหน้าต้องมีค่าความแนบกระชับ (fit factor) ของหน้ากากขั้นต่ำที่ 500

เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการทดสอบความแนบกระชับเชิงปริมาณของหน้ากากกรองอากาศ (PDF, 346 KB)

ความสำคัญของความแนบกระชับของหน้ากาก

ความแนบกระชับของของหน้ากากกรองอากาศมีความสำคัญเนื่องจากเกี่ยวข้องกับปัญหาสำคัญหลายประการ:

การแนบสนิทกับผิวหน้า.
ความเข้ากันได้กับอุปกรณ์ PPE อื่น.
ความเสถียร.

การแนบสนิทกับใบหน้าของหน้ากากกรองอากาศ

ความแนบกระชับที่ดีหมายความว่าหน้ากากกรองอากาศจะแนบสนิทเข้ากับผิวหนังของคุณ หน้ากากกรองอากาศจะทำงานได้เมื่ออากาศถูกกรองผ่านตัวกรองเท่านั้น อากาศจะไหลผ่านช่องทางที่มีแรงต้านน้อยที่สุด ดังนั้นหากไม่มีความแนบสนิทที่ดี อากาศอันตรายที่อยู่รอบ ๆ อาจเล็ดรอดเข้าตามแนวขอบหน้ากากเข้าสู่ด้านในหน้ากาก แทนที่จะผ่านตัวหน้ากากซึ่งเป็นชั้นกรองอากาศ ทำให้ประสิทธิภาพการป้องกันลดลง
การตรวจสอบความกระชับโดยผู้ใช้: การทดสอบที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน
ผู้ปฏิบัติงานที่สวมหน้ากากกรองอากาศแบบแนบกระชับกับใบหน้าพอดี ควรตรวจสอบความกระชับทุกครั้งที่สวมหน้ากากกรองอากาศ และต้องปฏิบัติตามข้อบังคับของ OSHA เว้นแต่จะเป็นการใช้งานโดยสมัครใจ การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากจะช่วยให้ผู้ใช้งานมั่นใจได้ว่าหน้ากากที่ใส่มีความกระชับกับใบหน้าและแนบสนิทกับใบหน้าเป็นอย่างดี แต่การตรวจสอบความแนบกระชับโดยผู้ใช้งานจะช่วยให้แน่ใจว่าหน้ากากได้ถูกสวมใส่อย่างถูกต้องในแต่ละครั้ง

ผู้ใช้สามารถทำการตรวจสอบความแนบสนิทของหน้ากากแบบแรงดันบวกหรือแรงดันลบ:
- การตรวจสอบแบบแรงดันบวกหมายถึงการปิดกั้นวาล์วหายใจออกบนหน้ากากกรองอากาศแบบครึ่งหน้าหรือแบบเต็มหน้า หรือปิดพื้นผิวหน้ากากกรองอากาศบนตัวกรองอากาศ โดยปกติแล้วจะใช้มือปิดและพยายามหายใจออก หากหน้ากากพองออกเล็กน้อย แสดงว่าอากาศไม่รั่วไหลรอบขอบหน้ากากกรองอากาศ
- การตรวจสอบแบบแรงดันลบจะเกี่ยวข้องกับการปิดกั้นวาล์วอากาศเข้าบนหน้ากากกรองอากาศแบบครึ่งหน้าหรือแบบเต็มหน้า หรือปิดพื้นผิวบนตัวกรองอากาศโดยทั่วไปจะใช้มือปิดและพยายามหายใจเข้า หากไม่มีอากาศเข้าไป แสดงว่าการปิดผนึกแน่นดีแล้ว
ดูคำแนะนำผู้ใช้ผลิตภัณฑ์หากต้องการรายละเอียดเพิ่มเติม
การใช้งานร่วมกับ PPE อื่น ๆ

แว่นตานิรภัย, อุปกรณ์ป้องกันการได้ยิน, กระบังหน้า, หมวกนิรภัยและชุดป้องกันฝุ่นและสารเคมีทั้งหมดอาจเข้ากันไม่ได้กับหน้ากากกรองอากาศสำหรับการใช้บนใบหน้า ศีรษะ หรือลำตัวของบุคคลได้ ตัวอย่างเช่น หากสวมหน้ากากกรองอากาศแบบครึ่งหน้าที่ไม่พอดีกับใบหน้า (โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้ามีขนาดใหญ่เกินไป) ก็อาจทับซ้อนกับแว่นตาได้ ยิ่งซ้อนกันมากเท่าไร แว่นก็จะยิ่งเกิดฝ้ามากขึ้นเท่านั้น และมีโอกาสมากที่จะขัดขวางความแนบสนิทของหน้ากากกรองอากาศ

เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นระหว่างทำงาน OSHA กำหนดให้มีการทดสอบความกระชับของหน้ากากก่อนการทำงานทุกครั้ง โดยให้สวม PPE ใด ๆ ที่อาจขัดขวางความกระชับของหน้ากากร่วมด้วย

ข้อมูลฉบับย่อเกี่ยวกับการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก

การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากไม่ได้เป็นเพียงสิ่งที่ U.S. Occupational Safety and Health Administration (OSHA) กำหนดเพียงเท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญต่อความปลอดภัยของระบบทางเดินหายใจด้วย รายการนี้จะแสดงสาเหตุและวิธีการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากบางส่วน

ต้องดำเนินการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากก่อนที่จะใช้หน้ากากกรองอากาศแบบแนบกระชับซึ่งได้รับคำสั่งจากนายจ้างตามที่ OSHA กำหนด
นอกจากนี้ OSHA ยังกำหนดว่าต้องมีการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากให้กับผู้ปฏิบัติงานอย่างน้อยปีละครั้ง หรือเมื่อใดก็ตามที่มีการใช้หน้ากากกรองอากาศที่มีขนาด รูปแบบ รุ่น หรือยี่ห้อที่เปลี่ยนไป และเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่อาจส่งผลต่อความแนบสนิทของหน้ากาก (เช่น น้ำหนักผันผวนอย่างมาก เข้ารับบริการทางทันตกรรม หรือการเปลี่ยนแปลงใบหน้าอื่น ๆ)
หน้ากากกรองอากาศแบบใช้แล้วทิ้งต้องได้รับการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก
หรือที่เรียกว่าหน้ากากกรองอากาศแบบกรองอนุภาค หน้ากากกรองอากาศแบบแนบสนิทเหล่านี้ต้องผ่านการทดสอบความกระชับก่อนใช้งานซึ่งเป็นภาคบังคับที่ไซต์งาน
หน้ากากกรองอากาศที่ใช้โดยสมัครใจไม่จำเป็นต้องทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก
หากนายจ้างจัดหาหน้ากากกรองอากาศสำหรับการใช้งานโดยสมัครใจแต่ไม่กำหนดให้จำเป็นต้องใช้ในการทำงาน ก็ไม่จำเป็นต้องผ่านการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก แต่ 3M ยังคงแนะนำให้ดำเนินการทดสอบ
OSHA ไม่ได้กำหนดให้ต้องมีใบรับรองจึงจะสามารถทำการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากได้
อย่างไรก็ตาม มาตรฐาน OSHA ระบุว่าผู้ทำการทดสอบความกระชับของหน้ากากควรทราบวิธีดำเนินการทดสอบ สามารถจำแนกผลลัพธ์ที่ไม่ถูกต้อง และทราบวิธีการทำความสะอาดและบำรุงรักษาอุปกรณ์อย่างเหมาะสม อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับโปรโตคอลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากของ OSHA.
การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากมีสองประเภท
การทดสอบความความแนบกระชับของหน้ากากเชิงคุณภาพ (QLFT) ใช้เพื่อทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากกรองอากาศชนิดแรงดันลบ หน้ากากชนิดกรองอากาศให้บริสุทธิ์ และหน้ากากกรองอากาศแบบจ่ายอากาศแบบแรงดันบวกเท่านั้น ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้ใช้งานในการรับสัมผัสรสชาติ กลิ่น หรือสารระคายเคืองโดยเฉพาะ การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเชิงปริมาณ (QNFT) ใช้เพื่อทดสอบการสวมใส่หน้ากากกรองอากาศแบบที่ต้องการความแนบกระชับไปกับใบหน้า (Tight-fitting respirator) ได้ทุกรุ่น ซึ่งการทดสอบนี้เกี่ยวข้องกับการใช้เครื่องมือวัดการรั่วบริเวณซีลรอบใบหน้า และให้ผลลัพธ์เป็นตัวเลขที่เรียกว่า " Fit facto"
หน้ากากจะให้ค่าระดับการป้องกันของ (APF) หน้ากากกรองอากาศได้ตามที่กำหนดไว้ก็ต่อเมื่อสวมใส่ได้อย่างถูกต้องแนบกระชับกับใบหน้า
ระดับของการปกป้องระบบทางเดินหายใจในที่ทำงานของหน้ากากกรองอากาศหรือชั้นคุณภาพของหน้ากากกรองอากาศที่คาดว่าผู้ปฏิบัติงานจะได้รับนั้น จะเกิดขึ้นได้ถ้านายจ้างใช้โครงการปกป้องระบบทางเดินหายใจที่ต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ ตามที่กำหนดไว้ใน 29 CFR 1910.134 หากไม่มีการทดสอบความกระชับของหน้ากาก จะไม่มีทางทราบได้เลยว่า หน้ากากกรองอากาศจะให้การป้องกันในระดับที่ระบุไว้สำหรับผู้ปฏบัติงานคนใดคนหนึ่งได้จริงหรือไม่
ความแนบกระชับที่ดีหมายความว่าหน้ากากกรองอากาศจะแนบสนิทเข้ากับผิวหนังของคุณ
หน้ากากกรองอากาศจะทำงานได้เมื่ออากาศถูกกรองผ่านตัวกรองเท่านั้น อากาศจะไหลผ่านช่องทางที่มีแรงต้านน้อยที่สุด ดังนั้นหากการสวมใส่ไม่แนบสนิทกับผิวหน้า อากาศอันตรายที่อยู่รอบๆอาจเล็ดรอดเข้าสู่ด้านในของหน้ากากได้ตามแนวขอบหน้ากาก แทนที่จะผ่านตัวกรองของหน้ากากกรองอากาศ ดังนั้นจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องแน่ใจว่าสวมใส่หน้ากากกรองอากาศที่แนบกระชับ
ควรสวมอุปกรณ์ PPE ใดๆ ที่อาจส่งผลต่อความแนบกระชับของหน้ากากกรองอากาศในระหว่างการทดสอบความกระชับของหน้ากาก
อุปกรณ์ปกป้องระบบทางเดินหายใจมักสวมใส่พร้อมกับอุปกรณ์เพื่อความปลอดภัยส่วนบุคคล (PPE) อื่น ๆ แว่นตานิรภัย, อุปกรณ์ป้องกันการได้ยิน, กระบังหน้า, หมวกนิรภัยและชุดป้องกันฝุ่นและสารเคมีอาจเข้ากันไม่ได้กับหน้ากากกรองอากาศสำหรับการใช้บนใบหน้า ศีรษะ หรือลำตัวของบุคคล และอาจขัดขวางความกระชับของหน้ากากกรองอากาศได้ การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าอุปกรณ์ต่าง ๆ สามารถสวมใส่ด้วยกันได้ และไม่ลดประสิทธิภาพของหน้ากากกรองอากาศเนื่องจากจะทำให้สูญเสียความแนบกระชับที่ใบหน้า
หน้ากากกรองอากาศชนิดสวมใส่แนบกระชับกับใบหน้าที่จะไม่สามารถทำงานได้ตามปกติหากมีขนบนใบหน้า
เครา หนวด หรือแม้แต่ตอของหนวดเคราอาจขัดขวางความกระชับของหน้ากากกรองอากาศชนิดสวมใส่แนบสนิทกับใบหน้าได้ นั่นเป็นเหตุผลที่ OSHA กำหนดให้ผู้ปฏิบัติงานต้องโกนขนต่าง ๆ ให้สะอาดในวันทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก และห้ามไม่ให้มีขนบนใบหน้าในบริเวณที่หน้ากากกรองอากาศสัมผัสกับใบหน้า
หน้ากากกรองอากาศเคลื่อนออกจากตำแหน่งขณะที่มีการเคลื่อนไหวอาจไม่สามารถคงความแนบกระชับกับใบหน้าได้
นั่นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไม การทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากจึงต้องใช้กิจกรรมการทดสอบหลายท่าทาง เช่น การหันศีรษะไปมาด้านข้างและการพูด สิ่งนี้กำหนดความสามารถของหน้ากากกรองอากาศในการคงความแนบสนิทกับใบหน้าไว้เมื่อผู้ปฏิบัติงานเคลื่อนไหว

แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก

ในฐานะผู้บุกเบิกด้านการปกป้องระบบทางเดินหายใจ เราไม่เพียงแต่คิดค้นหน้ากากกรองอากาศแบบใช้แล้วทิ้งที่เป็นผลิตภัณฑ์แรกที่ได้รับการรับรองจาก NIOSH เท่านั้น เรายังช่วยพัฒนาโปรโตคอลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเชิงคุณภาพที่ใช้อยู่ในปัจจุบันอีกด้วย เรามีผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์และมุ่งมั่นที่จะเผยแพร่ความรู้และเพิ่มความเข้าใจในส่วนสำคัญของการปกป้องระบบทางเดินหายใจ

แหล่งข้อมูลออนไลน์ของ 3M

แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม

บันทึกการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก

บันทึกการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก คือเอกสารประกอบของนายจ้างที่ระบุว่าทำการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเรียบร้อยและผ่านเกณฑ์สำหรับผู้ปฏิบัติงานแล้ว บันทึกนี้ต้องเก็บไว้กับเอกสารในโครงการปกป้องระบบทางเดินหายใจจนกว่าจะมีการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากในครั้งถัดไป

ดาวน์โหลด บันทึกการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก (PDF, 18 KB)

บัตรพกพาผลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก

บัตรพกพาผลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากเป็นเอกสารประกอบที่ออกแบบมาเพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานใช้เพื่อเก็บบันทึกการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก ผลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากไม่ได้ผูกติดอยู่กับนายจ้าง ดังนั้นผู้ปฏิบัติงานจึงสามารถโอนการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากากที่ถูกต้องไปยังงานอื่นได้ ตราบใดที่มีการใช้หน้ากากกรองอากาศยี่ห้อและรุ่นเดียวกัน

ดาวน์โหลดบัตรพกพาผลการทดสอบความแนบกระชับของหน้ากาก (PDF, 38 KB)